လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားမႈအရ ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္ၾက

မၾကာခင္က အေမရိကန္သတင္းေထာက္တေယာက္က လက္ရွိ အေမရိကန္ သမၼတေလာင္း ေရြးခ်ယ္ပဲြမွာ ဘယ္သူ႔ကုိ ပုိမုိသေဘာက် ေထာက္ခံသလဲလုိ႔ ေမးခဲ့ဘူးပါတယ္။ က်ေနာ္က လူပုဂၢိဳလ္အရ ဂၽြန္မက္ကိန္းကုိ သေဘာက်ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ မူ၀ါဒပုိင္းမွာေတာ့ ဒီမုိကရက္ေတြရဲ႕ ေပၚလစီကုိပဲ ႏွစ္သက္ ေထာက္ခံခ်င္တယ္ လုိ႔ ေျဖခဲ့မိတယ္။ ဒီေတာ့ သူက ဘာေၾကာင့္လဲလုိ႔ ထပ္ေမးျပန္ပါတယ္။ လူပုဂၢိဳလ္အရ မက္ကိန္းဟာ သမၼတ ဘုရွ္လုိပဲ ရဲရဲတင္းတင္း ျပတ္ျပတ္ သားသား ေဆာင္ရြက္မယ့္ ပုဂၢိဳလ္မ်ဳိး ျဖစ္ေနလုိ႔ပါပဲ။

သမၼတဘုရွ္ရဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚထားရွိတဲ့ တင္းမာျပတ္သားတဲ့ သေဘာထားေတြကုိ သေဘာက် ေက်နပ္ပါ တယ္။ ဒါေပမယ့္ သူ႔ရဲ႕ ႏုိင္ငံျခားေရးရာ မူ၀ါဒအပုိင္းမွာေတာ့ ဘ၀င္မက်စရာ ျပႆနာေတြ မနည္းလွဘူးလုိ႔ ေျဖခဲ့ပါတယ္။ တကယ္လည္း ႏုိင္ငံတကာ ဆက္ဆံေရးမွာ ၿခံဳငံုေျပာရရင္ သမၼတ ကလင္တန္လက္ထက္က က်င့္သံုးခဲ့တဲ့ ဒီမုိကရက္ေတြရဲ႕ ႏုိင္ငံျခားေရး မူ၀ါဒေတြကုိ ပုိမုိသေဘာက်ခဲ့ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ကလင္တန္ အစုိးရအဖဲြ႕၀င္ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ၾကီး မက္သလင္းေအာဘ႐ုိက္ ကုလသမဂၢမွာ အဆုိျပဳတင္သြင္းခဲ့တဲ့ လူသား ခ်င္း စာနာေထာက္ထားမႈဆုိင္ရာ ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္ေရး (Humanitarian intervention) မူ၀ါဒကုိ ပုိမုိသ ေဘာက်မိခဲ့တယ္။


လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားမႈအရ ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္ေရး မူ၀ါဒအေၾကာင္း အဆုိျပဳတင္သြင္းရာမွာ ၀န္ၾကီး ေအာဘ႐ုိက္က ကုလသမဂၢပဋိညာဥ္စာတမ္းထဲမွာ မည္သည့္တုိင္းျပည္ မည္သည့္အစုိးရ၏ ျပည္တြင္းေရးတြင္ မွ် ကုလသမဂၢအေနႏွင့္ ၀င္ေရာက္ စြက္ဖက္ျခင္း မျပဳရလုိ႔ ရွင္းလင္းစြာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ သမၼတကလင္တန္အစုိးရရဲ႕ ဒါ႐ုိက္တင္ျပမႈေၾကာင့္ပဲ ၁၉၉၁ ခုႏွစ္က စၿပီး ကုလသမဂၢ လူ႕အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္အေနနဲ႔ အစုိးရတရပ္ဟာ မိမိျပည္သူလူထုအား လက္နက္အားကုိးျပဳကာ မတရား အႏုိင္က်င့္ၿပီး လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ား ျပဳခဲ့လွ်င္ ကုလသမဂၢအေနႏွင့္ ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္ တားဆီးကာကြယ္ပုိင္ခြင့္ ရွိရမည္လုိ႔ ရွင္းျပခဲ့တယ္။

၁၉၈၀ ျပည့္ႏွစ္မွာ မာရွယ္တီးတုိး ကြယ္လြန္သြားၿပီးေနာက္ ႏုိင္ငံေရး စီးပြားေရးအရ ဆုတ္ယုတ္ ပ်က္ျပားလာတဲ့ ယူဂုိဆလားဗီးယား ႏုိင္ငံႀကီးဟာ လူမ်ဳိးေရး ခဲြထြက္မႈမ်ားေၾကာင့္ ၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္မွာ အစိတ္စိတ္အႁမႊာႁမႊာ ၿပိဳကဲြသြားခဲ့တယ္။ ဒါကုိ ကြန္ျမဴနစ္ေခါင္းေဆာင္ေဟာင္း ဆလုိဗုိရင္ မီလုိဆီဗစ္က ဆားဗီးယားေခါင္းေဆာင္အျဖစ္ ဆားဗီးယား သမၼတႏုိင္ငံႀကီးကုိ အင္အားသံုးၿပီး အဓမၼနည္းနဲ႔ ျပန္လည္ ထူေထာင္ဖုိ႔ ႀကိဳးပမ္းခဲ့တယ္။ ဒီမွာတင္ပဲ ဆာ့ဘ္ လူမ်ဳိးေတြနဲ႔ ခ႐ုိေအရွား၊ ေဘာ့စနီးယားနဲ႔ အယ္ေဘးနီးယား မြတ္စလင္ေတြအၾကား လူမ်ဳိးေရးစစ္ပဲြေတြ အျပင္းအထန္ ျဖစ္ပြားခဲ့ရတယ္။

၁၉၉၁ ခုႏွစ္မွာ ဆလုိေဗးနီးယားႏွင့္ ခ႐ုိေအးရွားတုိ႔က ခဲြထြက္ၿပီး လြတ္လပ္ေရး ေၾကညာခဲ့ခ်ိန္မွာ ဆာ့ဘ္ေတြနဲ႔ ခ႐ုိေအးရွားေတြအၾကား အေတာမသတ္ႏုိင္တဲ့ မ်ဳိးျပဳတ္ေရး၊ မ်ဳိးျဖဳတ္ေရး စစ္ပဲြေတြ ျဖစ္ပြားခဲ့ၾကတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ၁၉၉၂ ခုႏွစ္ထဲမွာ ခ႐ုိေအးရွားနယ္ထဲကုိ ကုလသမဂၢ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ထိန္းသိမ္းမႈတပ္ဖဲြ႕၀င္ေတြ ၀င္ေရာက္ၿပီး ဖ်န္ေျဖေပးခဲ့ရတယ္။ ေနာက္ပုိင္းမွာ ဆားဗီးယားသမၼတ မီလုိဆီဗစ္ရဲ႕ ေသြးထုိးလႈံ႔ေဆာ္ အားေပးမႈေၾကာင့္ ေဘာ့စနီးယားနယ္ရွိ ဆာ့ဘ္ေတြက လြတ္လပ္ေရး ေၾကညာရာမွာ ေဘာ့စနီးယား မြတ္စလင္ ခ႐ုစ္ေတြနဲ႔ လူမ်ဳိးေရးစစ္ပဲြေတြ ေပါက္ကဲြ ေပၚထြက္ လာတဲ့အျပင္ မီလိုဆီဗစ္ရဲ႕ ဆားဗီးယား တပ္မေတာ္က မ်ဳိးျဖဳတ္ေရး စစ္ပဲြေတြ ဆင္ႏႊဲလာတဲ့အတြက္ ေဘာ့စနီးယား ခ႐ုတ္ေတြ မြတ္စလင္ေတြ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာ ေသေက်ၿပီး သိန္းနဲ႔ ခ်ီၿပီး ထြက္ေျပး ခဲ့ရတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကုလသမဂၢအေနနဲ႔ မီလုိဆီဗစ္ ဆားဗီးယားသမၼတႏုိင္ငံကုိ စီးပြားေရး ပိတ္ဆုိ႔ မႈေတြ ျပဳလုပ္ၿပီး ၁၉၉၅ ခုႏွစ္မွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရေအာင္ ဦးေဆာင္ႀကိဳးပမ္းေပးခဲ့ရတယ္။

၁၉၉၇ ခုႏွစ္မွာ ဆားဗီးယား သမၼတအျဖစ္ မီလုိဆီဗစ္ ထပ္မံအေရြးခံရၿပီးတဲ့ေနာက္ပုိင္း ကုိဆုိဗုိ ျပည္နယ္မွာ ဆာ့ဘ္လူမ်ဳိးေတြနဲ႔ အယ္ေဗးနီးယားေတြအၾကား လူမ်ဳိးေရးစစ္ပဲြေတြ ထပ္ၿပီးေပါက္ကဲြ ထပ္ျဖစ္ေပၚရျပန္ပါတယ္။

အဓိကအားျဖင့္ မီလုိဆီဗစ္ရဲ႕ ဆားဗီးယားတပ္မေတာ္က အယ္ေဘးနီးယား မြတ္စလင္ေတြအေပၚ မ်ဳိးတုံးစစ္ဆင္ေရးေတြ ဆင္ႏႊဲလာတဲ့အတြက္ ခုခံေရး စစ္ပဲြေတြ တန္ျပန္ ဆင္ႏႊဲခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုိအေျခအေနေအာက္မွာ ကုလသမဂၢ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ထိမ္းသိန္းေရး တပ္ဖဲြ႕ေတြ ေစလႊတ္ေပးဖုိ႔ အေမရိကန္၊ ၿဗိတိန္နဲ႔ ျပင္သစ္တုိ႔က လံုၿခံဳေရးေကာင္စီကုိ တင္ျပ ေတာင္းဆုိခဲ့ ၾကတယ္။ ဒါေပမယ့္ ျပည္တြင္းေရး ၀င္ေရာက္ မစြက္ဖက္ေရးကုိ ဆုပ္ကုိင္ၿပီး ႐ုရွနဲ႔ တ႐ုတ္တုိ႔က ကုလသမဂၢ ၿငိမ္းခ်မ္းမႈ ထိန္းသိမ္းေရးတပ္ဖဲြ႕မ်ား ေစလႊတ္ေရးကုိ ဗီတုိအာဏာ သံုးၿပီး ပယ္ခ် လိုက္ပါတယ္။

႐ုရွေတြကေတာ့ သူတုိ႔ရဲ႕ ဆားဗီးယား ေသြးသားေဆြမ်ဳိးေတြဘက္က ကာကြယ္ခဲ့တာျဖစ္ၿပီး တ႐ုတ္ကေတာ့ သူတုိ႔ မိတ္ေဆြေခါင္းေဆာင္ေဟာင္းႀကီး မီလုိဆီဗစ္ကုိ အကာအကြယ္ ေပးလုိတာေၾကာင့္ ဗီတုိအာဏာ သံုးခဲ့ၾကတာျဖစ္ပါတယ္။

ေနာက္ဆံုး ၁၉၉၇ ခုႏွစ္ မတ္လအတြင္းမွာေတာ့ ကုလသမဂၢတပ္အေနနဲ႔ မဟုတ္ေတာ့ဘဲ အေမရိကန္နဲ႔ ဥေရာပတို႔ ပူးေပါင္းပါ၀င္တဲ့ ေနတိုးတပ္ဖြဲ႕၀င္မ်ားအေနနဲ႔ ၿမိဳ႕ေတာ္ ဘဲလ္ဂရိတ္ အပါအ၀င္ ယူဂိုဆလပ္ႏိုင္ငံ အႏွ႔ံအျပားကို ၀င္ေရာက္ဗံုးႀကဲ တိုက္ခိုက္ခဲ့ၾကရတယ္။ အဲဒီ့အခ်ိန္က ေနတိုးတပ္ဖြဲ႔ရဲ႕ ဒံုးက်ည္တလံုးဟာ ဘဲလ္ဂရိတ္ၿမိဳ႕လယ္မွ ဟိုတယ္ေပၚရွိ တ႐ုတ္သံအဖြဲ႔ ေနထိုင္ရာ အထပ္ကို တိုက္႐ိုက္ထိမွန္ၿပီး သံအဖြဲ႔၀င္အခ်ဳိ႕ ေသဆံုးဒဏ္ရာ ရခဲ့ၾကတယ္။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံက မွားယြင္းပစ္ခတ္မိေၾကာင္း ေတာင္းပန္ခဲ့ေပမယ့္ တ႐ုတ္တုိ႔ဘက္ကေတာ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ရွိရွိ၊ အစီစဥ္ရွိရွိ၊ တမင္သက္သက္ ပစ္ခတ္တာ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ယံုၾကည္ယူဆခဲ့ၾကပါတယ္။

ဇြန္လထဲမွာေတာ့ ေနတိုးတပ္ဖြဲ႔၀င္ေတြဟာ ယူဂိုဆလားဗီးယားႏိုင္ငံထဲအထိ ၀င္ေရာက္ၿပီး စစ္ဆင္ တုိက္ခိုက္ပါေတာ့တယ္။ ဒီလိုနဲ႔ မီလိုဆီဗစ္လည္း ကိုဆိုဗိုနယ္မွ ဆားဗီးယားတပ္ေတြကို ႐ုပ္သိမ္းေပးဖုိ႔ မလႊဲမေရွာင္သာ သေဘာတူ လက္ခံခဲ့ရတယ္။ ၂၀၀၀ ျပည့္ႏွစ္မွာေတာ့ စစ္ပြဲမွာ ႐ံႈးနိမ့္ခဲ့ရတဲ့ မီလိုဆီဗစ္ဟာ သမၼတေရြးေကာက္ပြဲမွာပါ မေမွ်ာ္လင့္ဘဲ ႐ံႈးနိမ့္ခဲ့တယ္။ ဒါေပမယ့္ မီလိုဆီဗစ္ဟာ သမၼတရာထူးက မ်က္ႏွာေျပာင္တိုက္ၿပီး ဆင္းမေပးခဲ့ဘူး။ ေနာက္ဆံုးမွာ ႏုိင္ငံတကာဖိအားေပးမႈႏွင့္ လူထုအံုႂကြ ဆႏၵျပပြဲေတြ အဆက္မျပတ္ ျဖစ္ေပၚလာတာေၾကာင့္ သမၼတရာထူးက ႏုတ္ထြက္ ေပးခဲ့ရတယ္။

၂၀၀၁ ခုႏွစ္မွာေတာ့ မီလိုဆီဗစ္ကို စစ္ရာဇ၀တ္ေကာင္အျဖစ္ ဖမ္းဆီးၿပီး ဟိတ္ၿမိဳ႕ေတာ္ရွိ ႏုိင္ငံတကာခံု႐ံုးမွာ စစ္ေဆးအေရးယူခဲ့ရတယ္။ ဒီလုိ ေဘာ္လကန္စစ္ပြဲေတြအဆံုးသတ္ ၿငိမ္းခ်မ္းသြားခ်ိန္ျဖစ္တဲ့ ၂၀၀၀ ျပည့္ႏွစ္ ကုလသမဂၢအေထြေထြညီလာခံမွာ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ေအာဘ႐ိုက္က လူသားခ်င္း စာနာမႈအရ ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္ေရးမူ၀ါဒကို အဆုိျပဳတင္ျပခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ၀န္ႀကီးေအာဘ႐ိုက္ရဲ႕ အဆုိျပဳခ်က္ထဲမွာ ျပည္သူလူထုကို ေသနတ္ျပ ဖိႏွိပ္ေနတဲ့ အာဏာရွင္အစိုးရေတြနဲ႔ ရင္ဆိုင္ရာမွာ သူတုိ႔ထက္ပိုမိုႀကီးမားတဲ့ ေသနတ္ေတြ၊ ပိုမိုမ်ားျပားတဲ့ စစ္အင္အားေတြကို ထုတ္ျပဖုိ႔ လူထုမွာ မလြယ္ကူလွပါဘူး။ ဒီလိုတာ၀န္မ်ဳိးကို ကုလသမဂၢအေနနဲ႔ ရဲရင့္ျပတ္သားစြာ ၀င္ေရာက္ တာ၀န္ယူသင့္ပါတယ္လုိ႔ ေဖာ္ျပထားခဲ့ပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ ၂၀၀၁ ခုႏွစ္မွာ သမၼတဘုရွ္အစိုးရ ရာထူးဆက္ခံယူလာခ်ိန္မွာ ေအာဘ႐ိုက္ရဲ႕ လူသားခ်င္း စာနာမႈအရ ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္ေရးမူ၀ါဒဟာလည္း အားနည္းေမွးမွိန္သြားခဲ့ရပါတယ္။

ဒီေန႔အထိ ကမၻာေပၚမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ တည္ၿငိမ္မႈကို ၿခိမ္းေျခာက္ေနတဲ့ အပူလက္ေတြ ရွိေနပါေသးတယ္။ ဒီအပူလက္ေတြဟာ လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္ ဒီမိုကေရစီ ကင္းမဲ့ေနတဲ့ ရ၀မ္ဒါ၊ ေျမာက္ကိုရီးယား၊ က်ဴးဘားနဲ႔ ဗမာျပည္တုိ႔လုိ တုိင္းျပည္ေတြျဖစ္ပါတယ္။ ဒီတုိင္းျပည္ေတြဟာ ကိုယ့္ျပည္သူလူထုကို ေသနတ္ျပ ၿခိမ္းေျခာက္ အႏိုင္က်င့္ေနၾကတဲ့ အာဏာရွင္အစိုးရေတြ ႀကီးစိုးဗိုလ္က်ေနတဲ့ တုိင္းျပည္ေတြျဖစ္ပါတယ္။

သူတုိ႔ဟာ ျပည္သူ႔ဘ႑ာေငြနဲ႔ တပ္ဆင္ထားတဲ့ ေသနတ္ေတြ ဖြဲ႔စည္းထားတဲ့ စစ္တပ္ေတြကို လက္ကိုင္တုတ္လုိ အသံုးခ်ၿပီး ကိုယ့္ျပည္သူလူထုကို ဖိႏွိပ္သတ္ျဖတ္ အႏုိင္က်င့္ေနတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုအာဏာရွင္ေတြအတြက္ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိုင္ႏိုင္ငံရဲ႕ ျပည္တြင္းေရးကို ၀င္ေရာက္ မစြက္ဖက္ေရးဆိုတဲ့ မူ၀ါဒက ျပည္တြင္းမွာထင္သလုိ ဗိုလ္က်၊ မင္းမူ၊ အႏိုင္က်င့္ႏိုင္ေရးအတြက္ အကာအကြယ္ေပးထားတဲ့ ကတုတ္က်င္းေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီခံကတုတ္ေတြရွိေနသမွ် ဒီႏိုင္ငံေတြမွာ စစ္အာဏာရွင္ေတြဆက္ၿပီး ဗိုလ္က်မင္းမူေနၾကဦးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကမၻာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ တည္ၿငိမ္မႈထိန္းသိမ္းႏိုင္ေရးအတြက္ ကုလသမဂၢအေနနဲ႔ စစ္အာဏာရွင္ေတြကို ပိုမို ႀကီးမားတဲ့ လက္နက္၊ ပိုမိုမ်ားျပားတဲ့ စစ္အင္အားေတြကို အသံုးခ်ၿပီး ကမၻာ့တရားခြင္တင္ၿပီး စီရင္ႏိုင္ဖုိ႔ အထူးလိုအပ္ေနပါတယ္။

ဒီလိုအာဏာရွင္ေတြကို ရာဇ၀တ္ေကာင္ေတြအျဖစ္ ခံု႐ံုးတင္ၿပီး စီရင္ႏိုင္ဖုိ႔ ပထမဆံုးလုိအပ္တာက လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားမႈအရ ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္ေရး ေပၚလစီဟာ ကုလသမဂၢရဲ႕ မူ၀ါဒ တရပ္ျဖစ္ဖုိ႔ အေရးႀကီးေနေၾကာင္းပါ ခင္ဗ်ာ။

ေက်ာ္ဗလ - ေခတ္ၿပိဳင္