စည္းလံုးျခင္းရဲ ့အင္အား: ေခါင္းေဆာင္

အျခားေသာ ေခါင္းေဆာင္မႈမ်ား

ခဲြျခမ္းစိတ္ျဖာလြန္းတာ အေနာက္တိုင္းရဲ ႔ အမူအက်င့္ပါ။ ကြဲျပားမႈ မသိသာလြန္းလာေတာ့ ေလ့လာသူေတြ တစ္ခါတေလ ရႈပ္ေထြးသြားတတ္ပါတယ္။ Transactional Leadership နဲ႔ Tramsformational Leadership ေတြက သိသာတဲ့ ၀ိေသသေတြနဲ႔ ခြဲထုတ္မွတ္သားဖုိ႔ လြယ္ကူေပမဲ့ တခ်ိဳ ႔ မသိသာတဲ့၊ စြမ္းရည္ တစ္ခုခ်င္းေပၚ သတ္မွတ္တဲ့ Leadership မ်ိဳးကိုေတာ့ မတင္ျပေတာ့ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ ထူးျခားတဲ့ Charismatic Leadship ကေတာ့ သိသင့္၊ တင္ျပသင့္တယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။

ပါရမီထူး ေခါင္းေဆာင္မႈ

Charismatic Leadership မွာ ေအာက္ပါ ၀ိေသသထူးေတြ ပါ၀င္ပါတယ္။ ျပင္းထန္တဲ့ ယံုၾကည္ခ်က္၊ ပတ္၀န္းက်င္ကုိ တုံ႔ျပန္မႈအားေကာင္းတာေတြကေတာ့ တျခား အရည္အခ်င္းေတြထက္ ပုိၿပီး ေပၚလြင္တဲ့ အခ်က္ေတြပါ။

ယံုၾကည္မႈ
အနာဂတ္အျမင္
အနာဂတ္ အျမင္ကို ျပတ္သားေစသည္
ျပင္းထန္ေသာ ယံုၾကည္ခ်က္
အမူစရုိက္ သာမန္ႏွင့္မတူ ကြဲျပားသည္
သြင္ျပင္လကၡဏာ ကြဲကြာ
ပတ္၀န္းက်င္ကို တုံ႔ျပန္မႈအားေကာင္း

Leadership မွာ ခ်န္ထားလို႔ မရတဲ့ အမ်ိဳးအစားတစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ ခ်စ္ခင္၊ ကိုးစား၊ အၾကြင္းမဲ့ ယံုၾကည္မႈကို ခံရတဲ့ ေခါင္းေဆာင္မႈမ်ိဳးပါ။ တစ္ေခတ္ တစ္ေယာက္ ေပၚခဲ့တဲ့ ေခါင္းေဆာင္မႈမ်ိဳး ျဖစ္ပါတယ္။ မွန္တာ၊ မွားတာ ေတြနဲ႔ ရလဒ္ေတြေပၚမွာ အေျခသိပ္မခံပါဘူး။ ဥပမာ ဟစ္တလာေခတ္မွာ ဟစ္တလာကုိ ဂ်ာမန္ျပည္သူ တစ္ရပ္လံုးက မွန္မွန္၊ မွားမွား အၾကြင္းမဲ့ ေထာက္ခံပါတယ္။ တစ္ကမၻာလံုးက ေအာ့ေၾကာလန္ေနေပမဲ့ သူ႔ျပည္သူက ဟစ္တလာ ခိုင္းသမွ် မ်က္လံုးပိတ္ၿပီး လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ျမန္မာလို ေျပာရရင္ “စန္း” ထ တဲ့အခ်ိန္မွာ လုပ္ခ်င္ရာ လုပ္ႏိုင္တဲ့ ေခါင္းေဆာင္မႈမ်ိဳး ျဖစ္ပါတယ္။ ေကာင္းတာ ရွိသလို၊ ဆုိးတာေတြလည္း ရွိပါတယ္။ Willner ဆုိတဲ့ ပညာရွင္တစ္ဦးက ႏုိင္ငံေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး Charismatic ျဖစ္တဲ့ ေခါင္းေဆာင္ေတြကို ေရြးခ်ယ္ျပသခဲ့ပါတယ္။

ကတ္စ္ထရုိ (က်ဴးဘား)
မဟတၱမဂႏၵီ (အိႏၵိယ)
ဟစ္တလာ (ဂ်ာမနီ)
ခုိေမနီ (အီရန္)
မူဆိုလီနီ (အီတလီ)
ရုစ္ဗဲလ္ (အေမရိကန္)
ဆူကာႏုိ (အင္ဒုိနီးရွား)

အေရးႀကီးတာ တစ္ခုက Charismatic Leader ေတြဟာ ႏုိင္ငံေရးမွာ နည္းေသာ္ျငားလည္း ေပၚေပါက္ႏုိင္ခဲ့ေပမဲ့ စီးပြားေရး မ်က္ႏွာစာမွာ အက်ိဳးအျမတ္ (ေငြေၾကး) ကုိ တုိင္းတာတဲ့ အတြက္ ဘယ္ေလာက္ ရံႈးရံႈး တစ္ခဲနက္ ေထာက္ခံခဲ့ရတဲ့ CEO မေပၚေသးပါဘူး။ ႏို္င္ငံေရးနဲ႔ပိုျပီး ပတ္သက္တဲ့ ေခါင္းေဆာင္မႈမ်ိဳးလုိ႔ မွတ္ခ်က္ေပးရင္ ရပါလိမ့္မယ္။ Globalized ျဖစ္ေနတဲ့ ေခတ္သစ္မွာေတာ့ အဲဒီ ေခါင္းေဆာင္မႈမ်ိဳးဟာ ေခတ္မစားႏိုင္ေတာ့ပါဘူး။ သတင္း အခ်က္အလက္ ကူးလူးျမန္ဆန္မႈနဲ႔ ျပည္သူေတြရဲ ႔ အေျခခံအသိ မနိမ့္ေတာ့တဲ့ ေခတ္ျဖစ္လို႔ မ်က္လံုးမွိတ္ ယံုစား၊ ခ်စ္ခင္တယ္ ဆုိိတာ အရင္ေခတ္လို ျပန္မျဖစ္ႏုိင္ေတာ့ဘူး ဆုိတာ သတိထား သင့္ပါတယ္။

Charisma

Charisma ဆိုတဲ့ ေ၀ါဟာရက “ဂရိ” က ဆင္းသက္လာၿပီး ဘုရားသခင္က ေပးတဲ့ လက္ေဆာင္လို႔ အဓိပၸာယ္ ေဖာ္ယူႏုိင္ပါတယ္။ ေခါင္းေဆာင္မႈ က႑အေနနဲ႔ ေဆြးေႏြးရရင္ေတာ့ “သီးျခားအရည္အေသြးရွိေသာသူ၊ ၾသဇာအာဏာနဲ႔ သာမန္လြန္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြ ခ်ႏုိင္ရန္ ေပၚေပါက္လာသူ၊ အျခားသူမ်ားႏွင့္ ကြဲျပားေသာသူ” လုိ႔ အဓိပၸာယ္ ဖြင့္ဆုိိုႏုိင္ပါတယ္။ အျပဳသေဘာေဆာင္ေပမဲ့ တျခားသူေတြ အေပၚ လႊမ္းမိုးလုိစိတ္ ျပင္းထန္သူမ်ိဳး ျဖစ္ပါတယ္။ Charismatic Leader ေတြမွာ ေကာင္းတဲ့ဘက္မွာ ရွိသလုိ (ဥပမာ-မဟတၱ မဂႏၵီ)၊ မေကာင္းတဲ့ ဘက္ေရာက္သြားသူေတြမွာလည္း ရွိၾကပါတယ္ (ဥပမာ-ဟစ္တလာ)။ Microsoft သူေဌးႀကီး Bill Gates ကိုလည္း Charismatic Leader လို႔ သတ္မွတ္ၾကေပမဲ့ အျမင္မတူမႈေတြ ေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ား ရွိၾကပါတယ္။ ပါရမီထူးလို႔ သတ္မွတ္ၾကေပမယ့္ အျမင္မတူမႈေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ရိွၾကပါတယ္။ ပါရမီထူး ေခါင္းေဆာင္လို႔ ေျပာရင္ ရမယ္ ထင္ပါတယ္။ ပါရမီရွင္ေတာ့ မဟုတ္ပါ။ Bill Gates မွာ ပါရမီထူး ရွိၿပီး ခ်စ္ခင္သူေတြ အမ်ားႀကီးပါ။ ဒါေပမဲ့ သူ႔ရဲ ႔ တုိက္ခုိက္တတ္မႈ၊ ပြင့္လင္းမႈ၊ ထိန္းခ်ဳပ္မႈ လြန္ကဲျခင္း၊ ယွဥ္ၿပိဳင္ ရန္လိုမႈေတြကို ေထာက္ျပၾကတဲ့သူေတြလည္း အမ်ားႀကီးပါ။ Negative ရႈေထာင့္က ေ၀ဖန္သူေတြကေတာ့ မေကာင္းျမင္ၾကပါတယ္။

မဟတၱမဂႏၵီႀကီးလို ေခါင္းေဆာင္ကေတာ့ ရွင္းပါတယ္။ ၀ိ၀ါဒ ကြဲစရာ မရွိပါဘူး။ အိႏၵိယကလည္း ခ်စ္တယ္၊ ကမၻာကလည္း ခ်စ္တယ္။ ဟစ္တလာလို ေခါင္းေဆာင္က်ေတာ့ ဂ်ာမန္ျပည္သူက ခ်စ္ေပမဲ့ ကမၻာက ဆန္႔က်င္ဘက္ ရႈေထာင့္က ၾကည့္ျခင္း ခံရတယ္။ Charismatic Leadership ကုိ တခ်ိိဳ ႔က Transformational Leadership (အသြင္ေျပာင္း ေခါင္းေဆာင္မႈ) ရဲ ႔ အစိတ္အပုိင္း တစ္ခုလို႔လည္း သေဘာထားတာ ေတြ႔ရပါတယ္။

အဓိက ျမင္သာတဲ့ အတုိင္းအတာ တစ္ခုကေတာ့ ေခါင္းေဆာင္မႈနဲ႔ ေခါင္းေဆာင္မႈခံသူမ်ားရဲ ႔ ဆက္ႏႊယ္မႈပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေခါင္းေဆာင္မႈ ခံသူမ်ားက ေခါင္းေဆာင္အေပၚ ပါရမီထူးသူတစ္ဦးလို႔ ယံုၾကည္ၾကျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ “ဘယ္ေနရာေတာ္တယ္” ဆုိတဲ့ အႏုစိတ္ အေတြးမရွိဘဲ ၿခံဳငုံၿပီးေတာ့ “သူ အားလံုး လုပ္ႏုိင္တယ္” လို႔ မ်က္လံုးစံုမွိတ္ ယံုၾကည္ျခင္းဟာ Charismatic Leadership ေတြရဲ ႔ မဟာ ဆုလာဘ္ႀကီးလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ကမၻာေက်ာ္ Wal-Mart စတုိးႀကီးကုိ တည္ေထာင္ခဲ့တဲ့ Sam Walton မွာ အဲဒီလို ၀ိေသသထူး ရွိပါတယ္။ သူ႔ရဲ ႔ လူေတြက Walton ကို ဘယ္ေလာက္အထိ ယံုၾကည္သလဲဆုိရင္ သူတို႔ရဲ ႔ အနာဂတ္အတြက္ စိတ္တံုးတံုးခ်တဲ့အထိ ယံုၾကည္မႈမ်ိဳး ေပးအပ္ျခင္း ခံခဲ့ရသူ ျဖစ္ပါတယ္။