ေထာင္တြင္း ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား က်န္းမာေရးစိုးရိမ္ရ

နာဂစ္မုန္တိုင္းအလြန္ အင္းစိန္ေထာင္တြင္း ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား က်န္းမာေရးအေျခအေန မ်ား ဆိုးရြားေနလွ်က္ရွိၿပီး ထိေရာက္သည့္ ေဆး၀ါးကုသေပးျခင္း မရွိေၾကာင္းသိရသည္။
အင္းစိန္ေထာင္တြင္း အက်ဥ္းသားမ်ားအေျခအေနမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား မ်ား ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရးအသင္း(AAPP) က ယေန႔ ေန႔စြဲျဖင့္ သတင္းထုတ္ျပန္ေၾကညာ လိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။

ေထာင္အာဏာပိုင္မ်ားက ႏိုင္ငံတကာၾကက္ေျခနီေကာ္မတီ (ICRC) မွေပးသည့္ ဆန္မ်ားကို (၃) ရက္သာေကၽြးခဲ့ၿပီးေနာက္ မုန္တုိင္းတိုက္ခတ္စဥ္က မိုးေရစုိထားသည့္ ဆန္ေဟာင္းမ်ားကုိ ေကၽြး ေနသည့္အတြက္ အက်ဥ္းသားမ်ားမွာ က်န္းမာေရးအေျခအေနမ်ား ဆိုးရြားလာၿပီး ေရာဂါမ်ား ျဖစ္ပြားေနျခင္းျဖစ္သည္။
စစ္အစိုးရအာဏာပိုင္မ်ားဘက္မွ ထိေရာက္သည့္ ေဆး၀ါးမ်ားကုသေပးျခင္းမရွိသည့္အတြက္ ၀မ္းေလ်ာျခင္း၊ ၀မ္းကိုက္ျခင္း၊ မူးေ၀ေအာ့အန္ျခင္း၊ ခႏၶာကိုယ္တြင္ အဖုအပိန္႔မ်ားထြက္ျခင္း၊ အစာအိမ္ေရာင္ျခင္း၊ တိုက္ဖိုက္(အူေရာင္ငန္းဖ်ား)ေရာဂါမ်ား ျဖစ္ပြားေနလွ်က္ရွိၿပီး အထူးသျဖင့္ အမ်ဳိးသမီးမ်ား၏ အေျခအေနမွာ ပိုမိုဆိုးရြားေနသည္။
အဆိုပါ အေျခအေနမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ (AAPP) အတြင္းေရးမွဴး ကိုတိတ္ႏိုင္က “ဒီလိုမေကာင္း တဲ့ ဆန္ေတြကိုသာ ဆက္ေကၽြးေနမယ္ဆိုရင္ ဒီအက်ဥ္းသားေတြရဲ႕ က်န္းမာေရးဟာ အသက္ အႏၱရာယ္ကို စိုးရိမ္ရတယ္၊ သက္ဆိုင္ရာက အခ်ိန္မီေဆာင္ရြက္ျခင္း မရွိဘူးဆိုရင္ ကူးစက္ ေရာဂါေတြ ျပန္႔ပြားသြားမွာျဖစ္တယ္” ဟု ေျပာသည္။
ထို႔အျပင္ စက္တင္ဘာလူထုလႈပ္ရွားမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဒီဇင္ဘာ (၁၄) ရက္ေန႔အတြင္းက ဖမ္းဆီးခံခဲ့ရသည့္ ကိုမ်ဳိးရန္ေနာင္သိန္းသည္ စစ္ေၾကာေရးတြင္ ႏွိပ္စက္မႈမ်ားေၾကာင့္ ဒဏ္ရာ မ်ားအျပင္းအထန္ ရရွိထားၿပီး ေထာင္တြင္း၌လည္း အာဏာပိုင္မ်ားႏွင့္ မသင့္မျမတ္ျဖစ္ရာမွ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ထိခိုက္ေနသည့္ဟုဆိုကာ အ႐ူးတိုက္သို႔ ပို႔ထားသျဖင့္ ယခု ေထာင္၀င္စာေတြ႔ သည့္အခ်ိန္တြင္ အေဖာ္ႏွင့္တြဲကာ ထြက္ေတြ႔ေနရသည္။
ထို႔အျပင္ အေမရိကန္သံ႐ံုးေရွ႕တြင္ တကိုယ္ေတာ္ဆႏၵျပခဲ့သည့္ ဦးအုန္းသန္းကုိ အင္းစိန္ေထာင္၊ မႏၱေလးေထာင္၊ ကေလးေထာင္တို႔မွတဆင့္ ငွက္ဖ်ားေပါသည့္ ခႏၱီးေထာင္သို႔ တသက္တကၽြန္းျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္၍ ပို႔ထားသျဖင့္ ယခုအခါ ငွက္ဖ်ားပိုး ဦးေႏွာက္တြင္းသို႔ ေရာက္ေနသည္ဟု ဆိုသည္။
“အက်ဥ္းသားေတြကို မိသားစုနဲ႔ အနီးဆံုးေထာင္မွာ ထားရမယ္ဆိုတဲ့ အက်ဥ္းေထာင္လက္စဲြ ဥပေဒအတိုင္း က်င့္သံုးဖို႔လိုတယ္၊ ဒါမွသာ မိသားစုေတြနဲ႔အလြယ္တကူ ဆက္သြယ္ႏိုင္ၿပီး လို အပ္တဲ့ အကူညီေတြလုပ္ေပးႏိုင္မွာ” ဟု ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရး အသင္း အတြင္းေရးမွဴးကိုတိတ္ႏိုင္က ဆက္လက္ေျပာဆိုခဲ့သည္။
ဦးအုန္းသန္းယခုကဲ့သို႔ က်န္းမာေရးထိခိုက္ခ်ိန္တြင္ အာဏာပိုင္မ်ားက ေထာင္၀င္စာေတြ႔ရန္ မလိုပဲ လိုအပ္သည့္ ေငြလြဲလိုက္ရန္ မိသားစုထံမွာၾကားသည့္ ဦးအုန္းသန္းကိုယ္တိုင္ ေရးသား ထားသည့္ပုံစံတူ ေၾကးနန္းအတုတေစာင္ အားေပးပို႔ခဲ့သည္ဟု မိသားစု၀င္မ်ားကေျပာဆိုသည္။
အဆုိပါေၾကးနန္းစာရသည့္အခ်ိန္တြင္ မိသားစုအေနျဖင့္ ဦးအုန္းသန္းအားခ်ဳပ္ေႏွာင္ထားသည့္ ခႏၱီးေထာင္သို႔ လိုက္သြားခဲ့ၿပီး အေသးစိတ္အေျခအေနမ်ားကို ထပ္မံမသိရွိရေသးေၾကာင္း ကိုတိတ္ႏုိင္က ဆက္လက္ေျပာဆိုသြားခဲ့သည္။



ကယ္ဆယ္ေရး၊ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးတုိ႔အတြက္ သတင္းအခ်က္အလက္လိုသည္

ေဘးဒဏ္သင့္ျပည္သူတုိ႔အတြက္ ကယ္ဆယ္ေရး ပစၥည္းမ်ားျဖစ္ေသာ အစားအေသာက္၊ ေဆးဝါး၊ အဝတ္အထည္မ်ားကို တပုိင္တႏုိင္ ေစတနာ့ဝန္ထမ္း သြားေရာက္ေပးပုိ႔ၾကရာတြင္ ယင္္းေဒသမ်ား၏ တိက်ေသာ သတင္္း အခ်က္အလက္မ်ား ရရိွပါက ကူညီကယ္ဆယ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ား ပိုမုိထိေရာက္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း သြားေရာက္ လွဴဒါန္းၾကသည့္ ပုဂၢလိက အလွဴရွင္ အဖဲြ႔အစည္းမ်ားက ေျပာၾကားသည္။


အဆိုပါအဖဲြ႔မ်ားမွာ နီးစပ္ရာ အသိုင္းအဝိုင္းမ်ားက အလွဴေငြမ်ား၊ ပစၥည္းမ်ားသာမက လုပ္အားဒါနအျဖစ္ ဆရာဝန္မ်ား စသည္ျဖင့္ စုစည္းကာ သြားေရာက္ၾကျခင္းျဖစ္ရာ သက္ဆိုင္ရာ ေဒသႏၲရ ဗဟုသုတ နည္းပါးျခင္း၊ ၎တို႕သြားေရာက္ရာ ေဒသ၏ ပကတိ အေျခအေနမွန္ကို ႀကဳိတင္ မသိရိွရျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ကယ္ဆယ္ေရးပစၥည္းမ်ား ခဲြေဝရာတြင္ အခက္အခဲမ်ား ႀကဳံေတြ႔ေနၾကရသည္။

ယင္းေၾကာင့္ လွဴဒါန္းသည့္ အဖဲြ႔အစည္းအမ်ားစုမွာ သြားလာရလြယ္ကူေသာ ကားလမ္းေဘး ဝဲယာမ်ားတြင္သာ ေပးေဝေနၾကသည္ကိုလည္း ေတြ႔ရိွရသည္။ အခ်ဳိ႕ရြာသားမ်ားကမူ အကူအညီေပးသူမ်ား လာေလ့ရိွသည့္ ေနရာမ်ားသို႔ သြားေရာက္ကာ မိမိ႐ြာ၏ အပ်က္အစီး၊ အကူအညီလိုအပ္ေနပံုကို ေျပာျပသည္။

''က်ေနာ့္႐ြာ က်ဳံခ်င္က ဒီနဲ႔ (ေဒးဒရဲနဲ႔) သိပ္မေဝးေတာ့ဘူး။ အကူအညီေပးတဲ့ ဘာအဖဲြ႔မွလည္း မေရာက္ဘူး။ အစ္မတို႔ သြားခ်င္တယ္ဆိုရင္ လိုက္ပို႔ေပးမယ္။ အပ်က္အစီးလည္း မ်ားတယ္ အစ္မ'' ဟု က်ဳံခ်င္ရြာမွ ေလေဘးဒဏ္ ခံရသူတစ္ဦးက ဆိုသည္။

''အတိအက် မသိဘဲ လုပ္ရေတာ့ ဘယ္လိုျဖစ္လာလဲ ဆိုေတာ့ တစ္အိမ္ကို အိမ္သာငါးလံုးေဆာက္ ဆိုတာမ်ဳိးေတြ ျဖစ္လာတာပဲ။ လာလွဴတဲ့လူေတြက လိုမယ္ထင္တာေတြ ယူလာၾကတာေလ။ ဟိုလူကလည္း အိမ္သာခြက္ေတာ့ လိုမယ္။ ဒီလူကလည္း အိမ္သာခြက္လိုမယ္ ဆိုျပီး ငါးဖဲြ႔ရိွေတာ့ ငါးခြက္ရတာေပါ့။ အဲဒီေတာ့ ရတဲ့အိမ္က ဘာလုပ္ရမွာလဲ။ အိမ္သာငါးလံုး ေဆာက္ရမွာလား။ အဓိက ကေတာ့ ေဒတာ အတိအက်ရဖို႔နဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ၾကဖို႔က လိုအပ္တယ္။ ဒါမွလည္း ထိေရာက္တဲ့ ကူညီမႈျဖစ္မွာ'' ဟု ျပည္တြင္း Capacity Building Centre တစ္ခုတြင္ ကယ္ဆယ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ကိုင္ေနသူတစ္ဦးက ၎၏ အေတြ႔အႀကဳံႏွင့္ယွဥ္၍ သတင္းအခ်က္အလက္ အေရးပါပံုကို ရွင္းျပသည္။

ပ်က္စီးေဒသမ်ား အေျခအေနကို ေယဘုယ် သိရိွရေသာ္လည္း ေက်းရြာ အေရအတြက္၊ အမွန္တကယ္ အကူအညီလိုအပ္ေနေသာ လူဦးေရ သို႔မဟုတ္ အိမ္ေထာင္စုအေရအတြက္ကို အတိအက် သိရိွရန္ အခက္အခဲ ရိွေနဆဲျဖစ္သည္။

''အဖဲြ႔အစည္းတစ္ခုခုျဖစ္ျဖစ္၊ လူငယ္ေတြြျဖစျ္ဖစ္ ေဒတာေတြ ေကာက္ျပီး ျဖန္႔ေဝႏိုင္ရင္ ေကာင္းမယ္။ ကယ္ဆယ္ေရးအျပင္ ျပန္လည္ ထူေထာင္ေရးအတြက္ပါ အေထာက္အကူ ျဖစ္မယ္။ ေဒသအာဏာပိုင္ေတြက ဦးေဆာင္လုပ္ရင္ေတာ့ ဒါက သိပ္ခက္ခဲမယ္ မထင္ဘူး''ဟု အရပ္ရပ္မွ လွဴဒါန္းသည့္ ပစၥည္းမ်ားကို လက္ခံစုေဆာင္းေပးေနသူတစ္ဦးက ဆိုသည္။

''တေန႔က ေလေဘးကယ္ဆယ္ ေထာက္ပံ့ေရးအတြက္ က်မတို႔အဖဲြ႔ကို လာလွဴတာ ထမင္းေပါင္းအိုးႏွစ္လံုး၊ လွ်ပ္စစ္ေရေႏြးအိုး ႏွစ္လံုး'' ဟု သူမက ဆက္လက္ ေျပာၾကားသည္။

တိက်သည့္ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ား ရရိွမည္ဆိုပါက ကယ္ဆယ္ေရးနွင့္ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားကို ပိုမိုထိေရာက္စြာ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ေၾကာင္း သတင္းဂ်ာနယ္ အယ္ဒီတာတစ္ဦးကလည္း သံုးသပ္သည္။